Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi’nde görevli Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Şeyda Örs Kaya, zamanın hayati önem taşıdığı akciğer sönmesi vakalarının hızlı tespiti için mobil bir uygulama geliştirdi. Astım, KOAH, kaza ve kesici-delici alet yaralanmaları gibi çeşitli nedenlerle meydana gelen akciğer sönmelerinde, teşhisin hastanın bulunduğu yerde ve kısa sürede yapılabilmesi amacıyla başlatılan çalışma, yaklaşık 6 ay süren yoğun bir araştırma sürecinin ürünü.
Doç. Dr. Kaya, cep telefonlarının yaygınlığı ve kolay ulaşılabilir olması nedeniyle uygulamayı mobil platforma taşımayı tercih etti. Uygulama için hem sağlıklı bireylerden hem de akciğeri sönmüş hastalardan alınan ses örnekleri kullanılarak, ses analizi ve karşılaştırmalı matematiksel modeller geliştirildi. Bu sayede, hastanın sadece 3 ila 5 saniyelik bir ses kaydıyla – örneğin “iyiyim” demesi veya adını söylemesi – akciğer sönmesi olup olmadığı belirlenebiliyor. Uygulama, elde ettiği sonuçlarda yüzde 85-90 doğruluk oranına sahip.
Kaya, uygulamanın yalnızca acil durumlarda değil, hastanelerde sağlık profesyonelleri tarafından da kullanılabileceğini belirtiyor. Geliştirilen sistem, Avrupa Göğüs ve Kalp Damar Cerrahları Derneği’nin inovasyon yarışmasında birincilik ödülüne layık görüldü. Kaya, “Bu çalışmanın dünyada ilk olması ve hayat kurtarma potansiyeli beni çok mutlu ediyor. Amacım, uygulamanın daha fazla hastada kullanılarak güvenilirliğini artırmak,” dedi.
SBÜ İzmir Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Kenan Can Ceylan da, vatandaşların acil durumlarda hızlı ve doğru sağlık hizmetine erişimini önceliklendirdiklerini vurguladı. Ceylan, “Bu yenilikçi sistem özellikle deprem ve kaza gibi kritik anlarda hastaların kaderini değiştirebilecek bir potansiyele sahip. Bilimsel ortamımızın böyle bir başarıya katkı sağlaması gurur verici,” ifadelerini kullandı.
Uygulama, hastaların hızlı teşhis edilmesini sağlayarak, zamanla yarışılan acil durumlarda hayat kurtarma olasılığını artırıyor ve Türkiye’den sağlık teknolojisi alanında önemli bir yenilik olarak öne çıkıyor.
